Ermeni Sorunu

Ermeni Sorunu 

Ermeni Sorunu (ingilizceden Türkçe Özet) Emekli Büyükelçi Şükrü ELEKDAĞ* ERMENİ ARAŞTIRMALARI, Sayı 1, Mart-Nisan-Mayıs 2001

---

	Ermeni tarihçi ve aktivistleri 1915’te Ermenilere soykırım yapıldığı iddialarını başlıca dört noktaya dayandırmaktadırlar. Bunlardan birincisi, Ermenilerin Osmanlı İmparatorluğuna karşı isyan etmelerinin kendilerini korumak amacığıyla yapıldığıdır. İkincisi İttihat ve Terakki Hükümetinin Ermenileri tamamen ortadan kaldırmak için önceden bir plan hazırladığıdır. Üçüncüsü katliamların inkar edilemez arşiv belgeleriyle kanıtlandığıdır. Dördüncüsü ise sözkonusu katliamlarda 1.5 ila 2 milyon Ermeni’nin öldürüldüğüdür. Yazar, yukarıda belirtilen dört noktayı ayrı ayrı ele alarak bunları, tanınmış tarihçilerin eserlerinden yaptığı alıntıların katkısıyla, incelemektedir. Birinci nokta ile ilgili olarak Ermenilerin savaştan önce ayaklanmayı planlamış oldukları, Enver Paşa’nın savaşta Osmanlılara destek olmaları için yaptığı talebi kabul etmedikleri, savaş sırasında da Rus ordularına katıldıkları, bu kuvvetlere öncülük ettikleri, bir kısmının ise çeteler oluşturup Türk şehir ve köylerine saldırdıkları, sivil halkI kılıçtan geçirdikleri, bu olayların birçok Rus subayının anılarında doğrulandığı; bu arada Ermenilerin Rus ordularının Van’a yaklaştığı zaman isyan edip şehirdeki Müslüman ahalinin büyük bir çoğunluğunu katlettikleri belirtilmekte ve böylelikle Ermenilerin kendilerini korumak amacıyla isyan ettikleri savının doğru olmadığı kanıtlanmaktadır. İttihat ve Terakki Hükümetinin Ermenileri ortadan kaldırmak için önceden bir plan hazırladıkları hakkındaki ikinci Ermeni iddiasına gelince, savaştan sonra İngilizlerin Ermenileri katlettikleri gerekçesiyle 144 kişiyi tevkif edip Malta’ya sürdükleri, ancak bu kişileri suçlayacak delillerin bulunamadığı, bunların Amerika’dan istendiği fakat Washington’daki İngiliz Büyükelçisinin Amerikan Dışişleri dosyalarında sözkonusu kişileri suçlayacak delillerin bulunmadığı Londra’ya bildirdiğini ve Malta sürgünlerin serbest bırakıldığı ifade olunmaktadır. Yazıda Türkleri Ermenilere soykırım yapmakla suçlayan başlıca belgenin İngiltere’de savaş sırasında, 1916 yılında yayınlanan ve Viscount Bryce ile Arnold Toynbee tarafından kaleme alınan "Blue Book" hakkında ayrıntılı bilgi verilmekte, bu kitabın sahte belgelerle propaganda amacıyla hazırlanmış olduğu, nitekim Malta sürgünlerini yargılamak için delil arayan İngiltere’nin kendi servislerinin hazırladığı bu kitaptan yararlanmayı uygun görmediği belirtilmektedir. Sözkonusu kitaptan halen de Türkiye aleyhine faydalanılmak istendiği belirten yazıda, bu kitaba itimat edilmemesi gerektiğinin İngiliz Hükümeti ve Avam Kamarası tarafından açıklanmasını istenmektedir. Ermeniler in soykırıma uğradıklarının inkâr edilemez şekilde kanıtlandığını ileri süren üçüncü nokta için ise 1948 tarihli Soykırımın önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesinin soykırımın tarifini yaptığı, buna göre soykırım için milli, etnik, Irki veya dini grupların imhası niyetinin bulunması gerektiği ifade olunmakta ayrıca "siyasi grupların" bu sözleşmenin koruması altında bulunmadıkları belirtilmektedir. Ermenilerin 85 yıldan beri Osmanlıların kendilerini imha etmek niyeti ile hareket et tiklerini kanıtlayamadıkları, diğer yandan Paris Barış Konferansında Ermeni Heyeti Başkanı olan Boğos Nubar Paşa’nın Ermeniler in savaşta "muharrip taraf" olduğunu açıkça söylediği vurgulanmakta ve Ermenilerin soykırıma uğradıklarının inkar edilemez şekilde kanıtlandığı iddialarının yersiz olduğu belirtilmektedir. Anadolu’da 1.5 ila 2 milyon Ermeni’nin katledildiği hakkındaki dördüncü noktaya gelince, Justin Mc Carthy gibi saygın bir bilim adamının yaptığı araştırmalara göre, Osmanlı İmparatorluğundaki Ermenilerin sayısı 1.5 milyondur. Tarafsız kaynaklara göre ise savaş sonunda Ermeni nüfusundaki azalış 300 il. 600 bin kadardır. (bu rakama tüm ölümler, diğer bir değimle eceli ile ölenler, sert iklim koşulları veya yeterince beslenememe sebebiyle ölenler ve bazI çetelerin Ermeni kafilelerine yaptıkları saldırılar sonunda ölenler dahildir.) Bizzat Boğos Nubar Paşa Paris Barış Konferansında savaştan sonra Türkiye’de 280.000 Ermeni kaldığını, 700.000 Ermeni’nin göçmüş olduğunu ve savaştan önce nüfusun 1.300.000 kadar olduğunun tahmin edildiğini söylemiştir. Bu hesaba göre Ermeni nüfusundaki azalma 300.000 kadardır. Sonuç olarak Ermeni kayıpları iddia edilen 1.5 il. 2 milyon rakamlarının çok altındadır.
	* CHP Milletvekili - - ERMENİ ARAŞTIRMALARI, Sayı 1, Mart-Nisan-Mayıs 2001 http://www.eraren.org/index.php?Lisan=tr&Page=DergiIcerik&IcerikNo=199 ****